Tiệm sửa xe của chú Phúc nằm lọt thỏm giữa dãy phố cũ kỹ, nơi những căn nhà mái tôn xiêu vẹo đứng chen chúc nhau như cố bấu víu từng khoảng sáng còn sót lại của thành phố. Ngày nào cũng vậy, chú mở cửa lúc trời chưa sáng hẳn và đóng cửa khi phố xá lên đèn. Một mình với bộ đồ nghề nặng trĩu dầu mỡ, chú đã quen với cuộc sống đơn độc, quen với những bữa cơm nguội lạnh bên bóng đèn vàng leo lét.
Trời tháng bảy lại đổ mưa lớn. Mưa quất xuống mái tôn tạo thành những tràng âm thanh ồn ào nhưng cô độc. Chú Phúc đang định khép cửa thì bất chợt nghe tiếng động nhỏ vọng từ phía thùng rác cuối ngõ. Chú nhìn theo, thoạt đầu tưởng con mèo kiếm ăn. Nhưng rồi tiếng sụt sịt, run rẩy nho nhỏ khiến chú phải dừng lại.
Dưới ánh đèn đường loang lổ nước mưa, một cậu bé tầm mười hai, mười ba tuổi co ro ôm bụng, quần áo ướt sũng, mái tóc dính bết vào trán. Đôi mắt đen mở to đầy cảnh giác, như một chú chim non lạc bầy. Chú Phúc chậm rãi tiến lại gần, nhẹ giọng:
– Con từ đâu đến? Sao lại ngồi đây giữa mưa?
Cậu bé không đáp, chỉ siết chặt tay vào bụng khi tiếng sấm nổ rền. Nhìn dáng vẻ ấy, chú chợt thấy cái gì đó nhói lên trong lòng. Nhiều năm trước, khi còn trẻ, chú cũng từng lang bạt, từng nếm cái lạnh của những đêm không mái nhà.
– Vào đây trú mưa đi, chú không làm gì con đâu.
Ngần ngừ một lúc, cậu bé mới chậm chạp đứng lên, bước theo chú vào tiệm. Cái dáng gầy guộc khiến đôi dép sũng nước phát ra tiếng “lép nhép” thương đến lạ.
Chú Phúc pha mì tôm nóng, đặt trước mặt cậu:
– Ăn đi cho ấm bụng.
Lần này cậu bé mới ngẩng đầu nhìn chú rõ hơn. Trong ánh mắt vừa cảm kích vừa sợ sệt là sự ngạc nhiên trước lòng tốt hiếm hoi mà có lẽ đã lâu cậu không được nhận. Cậu ăn ngấu nghiến như thể lâu lắm rồi chưa được bữa tử tế nào.
Xong bát mì, chú mới hỏi:
– Nhà con ở đâu? Ba mẹ con đâu?
Cậu bé im lặng. Một lúc lâu sau mới đáp lí nhí:
– Con… tên Long. Con… không muốn về nhà đó nữa.
Giọng cậu run lên, bị kìm nén bởi thứ nỗi đau còn non mà đã chằng chịt sẹo. Chú không hỏi thêm. Chú hiểu có những chuyện chỉ cần nói một lần là đủ xát muối vào tim.
Đêm ấy, chú trải cho Long một chiếc giường xếp. Cậu bé nằm co ro, thỉnh thoảng giật mình vì tiếng gió rít qua mái tôn. Chú Phúc ngồi trông bên cạnh đến khi Long chìm vào giấc ngủ chập chờn. Ánh mắt cậu trước khi khép lại lóe lên chút tin tưởng mong manh.
Sáng hôm sau, Long rụt rè xin được phụ việc để trả ơn. Thấy đứa bé lễ phép, nhanh nhẹn, chú gật đầu. Từ đó, trong tiệm sửa xe nhỏ có thêm tiếng cười nói lẫn trong tiếng động cơ ù ù, có thêm hơi ấm của một gia đình giản dị mà trước kia chú Phúc chưa từng nghĩ mình có.
Long học sửa xe nhanh đến mức khách quen của chú nhiều khi xuýt xoa:
– Thằng bé khéo tay ghê! Sau này mở gara riêng được đó.
Những lời ấy khiến Long phì cười, nhưng ngay sau đó lại thoáng buồn. Cậu thường tránh nhắc đến quá khứ, tránh đề cập chuyện gia đình. Chú Phúc không thúc ép, chỉ âm thầm dõi theo như nhìn thấy chính mình thời trẻ: cũng từng mơ ước nhưng hoàn cảnh cứ níu chân lại.
Thấy thương cậu bé lang thang đói rét không nơi nương tựa, người thợ sửa xe tốt bụng cưu mang, nhận vào làm phụ việc. Thế nhưng, một ngày cậu bé biến m-ất, ai nấy cũng nói người thợ bị l-ừa. Thế nhưng, 15 năm sau, ai nấy đều rơi nước mắt trước cảnh...
Thời gian trôi qua, Long chẳng khác nào đứa con mà chú chưa từng có. Họ ăn cơm cùng nhau, cãi nhau vì những chuyện nhỏ nhặt như một gia đình thật sự. Những hôm trời mưa, chú Phúc hay nhìn cậu bé ngồi lau dụng cụ rồi cười:
– Mưa mà không có con chú buồn chết!
Long chỉ nhún vai, nhưng khóe miệng vẫn cong lên.
Một buổi sáng cuối năm, chú Phúc thức dậy như thường lệ. Tiệm yên ắng lạ thường. Long không nằm trên chiếc giường xếp quen thuộc. Không có tiếng xả nước trong nhà vệ sinh, không có tiếng cậu bé líu lo chào chú buổi sáng.
Chú gọi lớn:
– Long ơi? Con ra phụ chú mở tiệm nào!
Không ai đáp.
Bàn chải đánh răng vẫn còn ướt. Chiếc áo cậu hay mặc đã biến mất. Trên bàn gỗ cạnh giường, một tờ giấy gấp làm đôi. Chú Phúc run tay mở ra.
“Con cảm ơn chú đã nuôi dưỡng con. Con phải rời đi để tìm con đường cho mình. Con hứa sẽ quay lại báo đáp chú khi thành người. Chú đừng tìm con, đừng lo cho con. Nếu ai nói con lừa chú… chú cũng đừng buồn. Con biết ơn chú nhiều lắm.”
– Long.”
Mắt chú nhòe đi. Tay chú buông lỏng khiến tờ giấy rơi xuống đất. Chú ngồi sụp xuống mép giường, ngực thắt lại. Chú không biết Long đã chịu đựng những gì để quyết định ra đi như vậy. Nhưng cái sự biến mất đột ngột ấy… đau hơn tất thảy.
Tin lan nhanh trong xóm. Lời ra tiếng vào xộc vào tai chú như gai nhọn:
– Thấy chưa? Nuôi ong tay áo đó!
– Nó lấy tiền rồi cao chạy xa bay chứ gì?
– Mấy đứa lang thang thì sao tin được!
Chú Phúc cố nở nụ cười gượng gạo mỗi khi người ta hỏi han kiểu thương hại pha mỉa mai. Nhưng mỗi tối khi nằm một mình, chú đưa tay sờ vào chiếc giường trống và cảm nhận khoảng trống lớn dần, lạnh ngắt.
Ngày lại qua ngày, tiệm sửa xe bớt tiếng cười, chú Phúc bớt nói, bớt hy vọng. Nhưng mỗi khi nhìn tờ giấy trong ngăn tủ, chú vẫn lẩm bẩm:
– Chú tin con. Long à… chú tin con.
Năm tháng vùn vụt trôi…
Mười lăm năm trôi qua lặng lẽ như một giấc mơ cũ bị phủ bụi. Con phố nghèo nơi chú Phúc sống giờ đã đổi thay: tiệm tạp hóa xập xệ ngày nào biến thành cửa hàng tiện lợi sáng choang, những người bạn sửa xe cùng thời với chú nay có kẻ chuyển nghề, kẻ nghỉ hưu. Chỉ riêng tiệm sửa xe nhỏ của chú vẫn nằm đó, cũ kỹ và im lặng như chính con người chủ của nó.
Tuổi già khiến đôi tay từng rắn rỏi của chú trở nên run rẩy. Chú thường phải ngồi nghỉ giữa chừng khi chưa siết xong con ốc hoặc chưa nâng nổi bộ phận máy lên. Những lúc ấy, chú tự cười mình:
– Đúng là chẳng ai thắng nổi thời gian…
Thấy thương cậu bé lang thang đói rét không nơi nương tựa, người thợ sửa xe tốt bụng cưu mang, nhận vào làm phụ việc. Thế nhưng, một ngày cậu bé biến m-ất, ai nấy cũng nói người thợ bị l-ừa. Thế nhưng, 15 năm sau, ai nấy đều rơi nước mắt trước cảnh...
Tấm biển “Nhận sửa xe” đã phai gần hết sơn, nhưng chú vẫn cố giữ lấy. Vì ngoài công việc này, chú chẳng còn thứ nào khác gắn bó hơn. Tiệm nhỏ cũng chính là nơi cất giữ kỷ niệm về Long – cậu bé năm nào.
Trong ngăn kéo bàn, chú Phúc vẫn cất giữ tờ giấy Long để lại. Mỗi tối, chú đều mở ra đọc như thể sợ ký ức phai dần theo nếp nhăn trên khuôn mặt.
Hôm ấy, trời nắng gắt. Đang loay hoay với chiếc xe máy cũ vừa nhận của khách, chú nghe tiếng ô tô thắng gấp ngoài cửa. Chú ngẩng lên. Một chiếc sedan đen bóng loáng, sang trọng và hiện đại đến mức chỉ nhìn thôi đã thấy… không hợp với nơi này.
Cửa xe mở ra. Một người đàn ông trẻ tuổi bước xuống. Vest chỉnh tề, giày bóng đến soi được cả gương mặt. Mái tóc vuốt keo gọn gàng, khuôn mặt sắc nét, ánh mắt sâu thẳm. Người đàn ông ấy nhìn quanh như muốn tìm kiếm điều gì quen thuộc trong sự thay đổi của thời gian.
Chú Phúc nghĩ bụng: “Chắc khách ở gara sang bị từ chối mới chạy đến chỗ mình đây.” Chú đặt dụng cụ xuống rồi hỏi:
– Xe gặp trục trặc hả cậu?
Người đàn ông mỉm cười. Nụ cười ấy… khiến tim chú như khựng lại một nhịp.
– Chú… không nhận ra con sao?
Chú Phúc nheo mắt nhìn kỹ. Có điều gì đó thân thuộc trong đôi mắt kia. Nhưng trí nhớ già nua như cái radio rè, sóng lúc được lúc mất. Chú lắc đầu:
– Xin lỗi cậu, mắt chú kém quá…
Người đàn ông tiến lại gần. Mỗi bước đi như rút ngắn mười lăm năm xa cách.
– Con là Long đây. Long của chú Phúc đây…
Câu nói như một tiếng sét chói lòa trong buổi trưa oi ả. Chú Phúc sững người, toàn thân run bần bật. Cảm xúc dội lên quá nhanh khiến chú nghẹn thở. Chú đưa bàn tay run rẩy chạm nhẹ lên gương mặt chàng trai trước mắt.
– Long… là con thật sao?
Long gật đầu, nụ cười xúc động run lên nơi khóe môi. Chú Phúc bật khóc như chưa từng được khóc. Hai chú cháu ôm nhau giữa nắng gắt, giữa những ánh nhìn ngạc nhiên của dân phố.
Họ ngồi vào chiếc bàn gỗ loang lổ sơn cũ bên trong tiệm. Long kể về cuộc đời mình sau ngày rời đi.
Rời khỏi tiệm ấy, Long được một trung tâm bảo trợ xã hội giúp đỡ. Cậu vừa đi học vừa làm thêm đủ nghề: rửa bát, bốc vác, giao báo… Điểm số của Long luôn đứng đầu lớp nhờ sự chăm chỉ và ý chí không khuất phục. Sau khi tốt nghiệp kỹ sư ngành ô tô, Long tham gia một cuộc thi sáng tạo kỹ thuật, giành giải cao và nhận học bổng ra nước ngoài. Từ đó, cuộc đời cậu bước sang trang mới.
Long nói, ánh mắt bỗng hoài niệm:
– Mỗi lần làm gì khó, con đều nhớ đến chú… nhớ ngày chú dạy con thay bánh xe lần đầu… Nhờ chú mà con có ước mơ và dám theo đuổi nó.
Chú Phúc lặng người. Tất cả đồn đoán, mỉa mai, tổn thương suốt bao năm… cuối cùng được xóa sạch chỉ bằng những lời giản dị ấy.
Thế nhưng, niềm vui chưa trọn thì một nỗi lo khác kéo đến. Chú nhìn Long đầy dè dặt:
– Con về thăm chú hả? Rồi… bao giờ con đi?
Giọng chú run run. Chú sợ Long lại biến mất, sợ những năm tháng đợi chờ sẽ lặp lại.
Long nắm lấy tay chú, siết chặt:
– Con không đi nữa. Con về để đón chú theo con.
Chú Phúc tròn mắt:
– Đón… chú đi đâu?
Long mỉm cười tự hào:
– Con hiện đang là giám đốc một hãng xe mới thành lập. Con muốn chú về sống cùng con, không phải lo gì nữa. Chú đã khổ vì con rồi…
Chú Phúc lắc đầu liên tục:
– Không được đâu. Chú quen sống ở đây rồi. Với lại… chú đâu có xứng…
Long đứng bật dậy, giọng nghẹn lại:
– Nếu không có chú, đã không có con ngày hôm nay! Chú là gia đình duy nhất của con!
Nhìn ánh mắt quyết liệt ấy, chú Phúc thấy mình không còn chỗ nào để trốn tránh tình thương mà Long dành cho. Nhưng ngay khi không khí trở nên ấm áp thì…
Một tiếng nói vang lên sau lưng họ:
– Ở đây là gara sửa xe đúng không? Xe tôi chết máy giữa đường…
Long và chú Phúc quay lại. Đó là một người đàn ông trung niên bước vào, gương mặt hốc hác, bộ dạng luộm thuộm, hơi thở nồng nặc mùi rượu.
Người ấy vừa nhìn thấy Long liền sững lại, trợn mắt:
– Long? Có phải… Long không?
Khuôn mặt Long tối sầm, bàn tay siết chặt thành nắm đấm. Nhận ra người mới đến, cậu lùi lại nửa bước, giọng lạnh ngắt:
– Tôi không quen ông.
Nhưng người đàn ông ấy bật cười khàn đặc:
– Không quen ư? Tao là… cha mày đây, Long!
Câu nói ấy đập mạnh vào không khí, khiến chú Phúc chết lặng. Nỗi bàng hoàng ập đến như một cơn sóng dữ cuốn phăng sự bình lặng ít ỏi vừa mới chớm nở.
Long nheo mắt, đôi môi mím chặt để kìm nén nỗi căm tức:
– Tôi đã không còn người cha nào như ông từ lâu rồi.
– Mày không thể phủ nhận được! Tao đến… để nhận lại con trai tao!
Lời tuyên bố ấy đẩy không khí lên đỉnh điểm của sự hỗn loạn.
Chú Phúc chỉ biết ngồi bất động, trái tim như bị bóp nghẹt bởi những câu hỏi đau đớn:
Long sẽ rời đi với cha ruột? Mười lăm năm mong chờ đổi lại là… mất đi đứa con mình yêu thương nhất hay sao?
Những ký ức chưa kịp hàn gắn đã đứng trước nguy cơ vỡ vụn một lần nữa…
Chương 3: Người trở về và mái nhà thật sự
Không khí trong tiệm sửa xe như đông cứng lại. Long đứng giữa hai người đàn ông: một bên là cha ruột – người từng bỏ mặc cậu trong bóng tối; bên còn lại là chú Phúc – người trao cho cậu ánh sáng đầu tiên của cuộc đời.
Người cha say khướt bước loạng choạng lại gần Long:
– Con… về với ba đi. Ba hối hận lắm rồi…
Long nhìn thẳng vào đôi mắt vẩn đục ấy, từng chữ nặng như đá:
– Khi mẹ mất, tôi đã van xin ông một bữa cơm tử tế. Ông làm gì? Đuổi tôi ra đường để tiếp tục say. Từ ngày tôi lang thang đến khi được chú Phúc cưu mang… tôi chưa từng thấy ông tìm tôi. Bây giờ ông đến đây nhận lại con trai sao?
Người đàn ông cúi gằm, thở dốc:
– Ba biết lỗi rồi… Lỗi của ba lớn lắm… Con cho ba cơ hội…
Long quay đi. Cậu đã tha thứ cho quá khứ nhưng không thể quên những tổn thương nó để lại. Chú Phúc thấy cảnh ấy thì tim thắt lại. Chú đứng lên, nhẹ giọng nhưng đầy cương quyết:
– Anh về đi. Long giờ đã có cuộc sống của riêng nó. Đừng làm nó đau thêm nữa.
Người đàn ông ngước lên, bắt gặp ánh mắt kiên định của chú Phúc. Một thoáng tỉnh táo lướt qua ánh nhìn rệu rã ấy. Ông ta lảo đảo bước lùi, rồi bất ngờ quỳ xuống:
– Anh cho tôi chuộc lỗi… Tôi biết tôi không xứng làm cha nó… nhưng tôi chỉ muốn nói xin lỗi…
Long nhắm mắt, hơi thở run nhẹ. Cậu tiến lại đỡ ông ta dậy:
– Tôi không oán ông nữa. Nhưng tôi đã có cuộc đời riêng. Hãy để tôi đi tiếp trên con đường mà tôi chọn.
Người đàn ông gật đầu, lau nước mắt bằng mu bàn tay dính dầu nhớt.
– Cảm ơn con… cảm ơn nhiều lắm…
Ông quay đi, bóng dáng xiêu vẹo khuất dần sau con hẻm nhỏ. Long đứng nhìn theo rất lâu, như đang tiễn một phần ký ức cay đắng rời khỏi đời mình.
Buổi chiều, Long và chú Phúc ngồi lại bên nhau. Chú chậm rãi hỏi:
– Con… có hối hận không?
Long lắc đầu:
– Con từng mơ có một gia đình trọn vẹn. Nhưng con nhận ra… gia đình không phải là nơi sinh ra mình, mà là nơi mình được yêu thương và tôn trọng. Với con… chú chính là gia đình.
Lời nói ấy khiến chú Phúc không kìm được nước mắt. Chú quay đi chấm vội:
– Chú già rồi… Trở thành gánh nặng cho con mất…
– Chú là niềm tự hào của con!
Long đứng dậy, đưa ra một bản hợp đồng và tấm thẻ:
– Con muốn chú làm cố vấn cho trung tâm đào tạo kỹ thuật mới của công ty. Chú sẽ dạy lại nghề cho các bạn trẻ có hoàn cảnh như con năm xưa. Con muốn gieo tiếp điều tốt mà chú đã gieo cho con.
Chú Phúc nhìn tập giấy rồi nhìn Long, giọng nghèn nghẹn:
– Chú… làm được chứ?
– Chắc chắn rồi!
Long cười, đôi mắt lấp lánh niềm tin.
Vài tháng sau…
Một khu trung tâm hiện đại được khánh thành. Trên bức tường lớn treo dòng chữ:
“Mỗi người xứng đáng một cơ hội để bước ra ánh sáng.”
Trong ngày khai trương, Long bước lên sân khấu, chậm rãi kể câu chuyện của chính mình. Ánh đèn chiếu xuống gương mặt cậu – nay đã trở thành biểu tượng của nghị lực và lòng biết ơn.
– Nếu không có một người thợ sửa xe tốt bụng, có lẽ tôi đã không còn đứng đây ngày hôm nay. Con xin cảm ơn chú Phúc – người đã cho con mái nhà đầu tiên.
Cả hội trường đứng dậy vỗ tay rộn vang. Chú Phúc ngồi hàng ghế đầu, tay run run, mắt ngân ngấn. Chưa bao giờ trong đời chú thấy mình… tự hào đến vậy.
Khi tiếng pháo giấy rực rỡ bay lên, Long bước xuống, khoác lên vai chú Phúc một chiếc áo bảo hộ mới tinh:
– Chú à, chúng ta bắt đầu một hành trình mới nhé.
Chú Phúc mỉm cười, lòng nhẹ như mây:
– Ừ, chú tin con. Lần này… chú tin chắc chắn.
Long nắm lấy tay chú, dắt bước vào tòa nhà sáng đèn – nơi tương lai đang chờ phía trước.
Phía sau họ, cánh cửa cũ kỹ của tiệm sửa xe năm nào được đóng lại… nhưng hành trình yêu thương lại mở ra từ đây.